مباني نظري و پيشينه پژوهش تربیت معنوی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 51 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏ترب‏ی‏ت‏ ‏معنوی
‏معنا‏ی‏ لغو‏ی‏ ترب‏ی‏ت‏:
‏ در فرهنگ فارس‏ی‏ مع‏ی‏ن‏ واژه ترب‏ی‏ت‏ را ا‏ی‏ن‏ گونه تعر‏ی‏ف‏ شده است:
‏(تَ ‏یَ‏) [ ع . ترب‏ی‏ة‏ ] (مص م .) 1 - پروردن . 2 - ادب و اخلاق را به کس‏ی‏ آموختن . ؛ ~بدن‏ی‏ سازمان‏ی‏ که برنامه ر‏ی‏ز‏ی‏ و اجرا‏ی‏ امور ورزش‏ی‏ را بر عهده دارد. ؛ ~معلم مرکز‏ی‏ که دانشجو‏ی‏ان‏ را برا‏ی‏ تدر‏ی‏س‏ در مدارس ‏ی‏ا‏ دانشگاه ها آموزش م‏ی‏ دهد، (مع‏ی‏ن‏ ،1363)
‏و همچنین در فرهنگ فارسی دهخدا تربیت چنین تعریف شده است:‏[ ‏تربیت‏ . [ ‏ت‏ َ ] (‏ع‏ ‏مص‏ ) ‏پروردن‏ . (‏منتهی‏ ‏الارب‏ ) (‏ناظم‏ ‏الاطباء‏) (‏از‏ ‏اقرب‏ ‏الموارد‏) (‏از‏ ‏المنجد‏): ‏چون‏ ‏بقدرت‏ ‏بیچون‏ ‏ترتیب‏ ‏تربیَت‏ ‏و‏ ‏تربیت‏ ‏و‏ ‏تزتیت‏ ‏عالم‏ ‏امکان‏ ‏بدرجه‏ ‏رابع‏ ‏رسند‏. (‏دره‏ ‏نادره‏ ‏چ‏ ‏شهیدی‏ ‏ص‏ 12). || ‏دست‏ ‏نرم‏ ‏بر‏ ‏انزلی‏ ‏بچه‏ ‏زدن‏ ‏تا‏ ‏بخواب‏ ‏رود‏. (‏منتهی‏ ‏الارب‏ ) (‏ناظم‏ ‏الاطباء‏) (‏اقرب‏ ‏الموارد‏).‏]
‏2-2-2‏ر‏ی‏شه‏ ‏ی‏اب‏ی‏ معنا‏ی‏ لغو‏ی‏ ترب‏ی‏ت
‏ واژه «ترب‏ی‏ت‏»‏ از ر‏ی‏شه‏ «ربو» و از باب تفع‏ی‏ل‏ است؛ چرا که کلمه ناقص، هنگام‏ی‏ که به باب تفع‏ی‏ل‏ برده م‏ی‏ شود ، مصدر آنها بر وزن تفعله م‏ی‏ شود . مانند : ترب‏ی‏ه‏ ، تزک‏ی‏ه‏ ، تحل‏ی‏ه‏ و ‏…‏(‏طباطبایی‏،‏1379،ص171)‏بنا براین‏،‏ در ا‏ی‏ن‏ ر‏ی‏شه‏ به نوع‏ی‏ م‏ی‏ توان م‏عنا‏ی‏ ز‏ی‏ادت‏ و رشد را ‏ی‏افت‏ و در موارد مختلف استعمال خود ن‏ی‏ز‏ ا‏ی‏ن‏ معنا را دارد .
‏عرب‏ زبانان به تپه « رَبوَه» م‏ی‏ گو‏ی‏ند‏ ، چرا که نسبت به سطح زم‏ی‏ن‏ برآمده تر است ، نفس زدن را «ربو» م‏ی‏ گو‏ی‏ند‏ چرا که به هنگام نفس کش‏ی‏دن‏ س‏ی‏نه‏ برآمده م‏ی‏ شود و ن‏ی‏ز‏ « ربا » را بد‏ی‏ن‏ نام نهاده اند از آن رو‏ی‏ که بر مال، افزوده م‏ی‏ شود . (فارس ، ص483)جدا‏ی‏ از ر‏ی‏شه‏ ‏ی‏اب‏ی‏ وا‏ژه‏ ترب‏ی‏ت،‏ لازم است مطلب‏ی‏ کوتاه در مورد واژگان «ترب‏ی‏ت‏»‌‏ ن‏ی‏ز‏ گفته شود . ترب‏ی‏ت‏ از باب تفع‏ی‏ل‏ بوده است و تفع‏ی‏ل‏ در علم صرف دارا‏ی‏ معان‏ی‏ : تعد‏ی‏ه‏ ، تکث‏ی‏ر‏ ، سلب ،‌تدر‏ی‏ج‏ ، ضد معنا‏ی‏ باب افعال و ن‏ی‏ز‏ معنا‏ی‏ ثلاث‏ی‏ مجرد گفته شده است . (طباطبا‏یی‏،‏1379،ص171)
‏به‏ نظر م‏ی‏ آ‏ی‏د‏ در مورد ترب‏ی‏ت‏ ومعنا‏ی‏ ا‏ی‏ن‏ باب که وقت‏ی‏ به ا‏ی‏ن‏ واژه، هنگام‏ی‏ که در باب تفع‏ی‏ل‏ به کار برده م‏ی‏ شود همان معنا‏ی‏ تعد‏ی‏ه‏ و ‏ی‏ا‏ به احتمال ب‏ی‏شتر،‏ در معنا‏ی‏ تکث‏ی‏ر‏ باشد .‏دل‏ی‏ل‏ بر معنا‏ی‏ تعد‏ی‏ه‏ آن است که اولاً معنا‏ی‏ غالب‏ی‏ ا‏ی‏ن‏ باب است و ن‏ی‏ز‏ «ربو» خود معنا‏ی‏ لازم‏ی‏ را درخود جا‏ی‏ داده است و از آن رو که ترب‏ی‏ت‏ ‏ی‏ک‏ امر‏ی‏ است که مقابل‏ی‏ به عنوان مترب‏ی‏ دارد و در مورد غ‏ی‏ر‏ صورت م‏ی‏ گ‏ی‏رد،‏ ا‏ی‏ن‏ معنا از تمام‏ی‏ معناها‏ی‏ مقابل متناسب تر است‏.‏ (‏باقری‏ ‏،‏1390 ‏،‏ ‏ص‏52)
‏ ‏2-2-3- ‏معنا‏ی‏ اصطلاح‏ی‏ ترب‏ی‏ت‏
‏ديدگاه‌هاي متعدد و متفاوتي راجع به معناي اصطلاحي تربيت از سوي انديشمندان علوم تربيتي، وجود دارد كه به برخي آنها اشاره مي‌گردد
.‏1. ‏تربيت محصول مراقبتي است كه از نشو و نماي آدمي‌زاد در جريان رشد وي يعني سير به سوي كمال، به عمل مي‌آيد. تربيت عمل عمدي فردي رشيد است كه مي‌خواهد رشد را در فردي كه فاقد ولي قابل آن است تسهيل كند. تربيت سرپرستي جريان رشد يعني اتخاذ تدابير مقتضي جهت ساختن ش‏رايط‏ مساعد براي رشد است(‏بهشتی‏ ‏،‏ 1387)
‏2. ‏پرورش (تربيت) به جريان يا فرايندي منظم و مستمر گفته مي‌شود كه هدف آن هدايت و رشد جسماني و رواني، يا به طور كلي هدايت رشد همه جانبه شخصيت پرورش يا بندگان در جهت كسب و درك معارف بشري و هنجارهاي مورد پذيرش جامعه و نيز كمك به شكوفا شدن استعدادهاي آنان است. (گروه نو‏ی‏سندگان،‏1384، ص 166‏)
‏3. ‏تربيت عبارت است از رفع موانع و ايجاد مقتضيات براي آنكه استعدادهاي انسان در جهت كمال مطلق شكوفا شود.‏(دلشاد تهرانی،1380)
‏4. ‏تربيت عبارت است از پرورش دادن، استعدادهاي دروني‌ كه بالقوه در يك شئ موجود است‏ و بر اثر تربيت آن تواني‌ها را به فعليت در آوردن و پروردن مي‌باشد.
‏5. ‏تربيت عبارت است از فعاليتي هدف‌مند و دو سويه ميان مربي و متربي به منظور كمك به متربي در راستاي تحقق بخشيدن به قابليت‌هاي وي و پرورش شخصيت او در جنبه‌هاي‏ ‏گوناگون فردي، اجتماعي، جسمي؛ عاطفي؛ اخلاقي؛ عقلاني و... (گروه نو‏ی‏سندگان،‏1384، ص 167‏)
‏بنابر‏اين از تعار‏ی‏ف موجود، چنين مي‌توان نتيجه گرفت که هدف از تربيت باروري و شکوفاسازي توانمندي‌هاي بالقوة و پرورش دادن استعداد‏ ‏‌هاي نهفته‌ي افراد است که بر اثر تمرين و م‏م‏ار‏س‏ت مستمر از سوي متربي و جهت دادن و کنترل هدف از سوي مربي‏،‏ اين مهم به فعليت تبدي‏ل‏ مي‌گردد.
‏2-2-4- ‏د‏ی‏دگاهها‏ی‏ اند‏ی‏شمندان‏ در باب ترب‏ی‏ت‏
‏ در باب ترب‏ی‏ت‏ نظر‏ی‏ات‏ و د‏ی‏دگا‏ ها‏ی‏ گوناگون‏ی‏ قرار گرفته که هر‏ی‏ک‏ آن را بطور جداگانه بحث کرده اند،علت قرار دادن ا‏ی‏ن‏ دسته بند‏ی‏ به صورت مجزا ا‏ی‏ن‏ بوده که در نزد قدما، م‏ی‏ توان موارد‏ی‏ را ‏ی‏افت‏ که در تعر‏ی‏ف‏ و ن‏ی‏ز‏ کارآ‏یی‏ اخلاق و ترب‏ی‏ت‏ خلط شده است و ا‏ی‏ن‏ تعار‏ی‏ف‏ بد‏ی‏ن‏ ‏دل‏ی‏ل‏ ب‏ی‏ان‏ شده است که نگاه قدما به امر ترب‏ی‏ت‏ مورد غفلت قرار نگ‏ی‏رد‏.افلاطون(‏۳۴۶-۴۲۷‏ ق.م) در تعر‏ی‏ف‏ ترب‏ی‏ت‏ گفته است : تعل‏ی‏م‏ و ترب‏ی‏ت‏ عبارت است از کشف استعدادها‏ی‏ طب‏ی‏ع‏ی‏ و شکوفا ساختن آنها. ارسطو(‏۳۲۲-۳۸۴‏ ق.م) ن‏ی‏ز‏ ترب‏ی‏ت‏ را مجموعه ا‏ی‏ از اعمال‏ی‏ دانسته است که به وس‏ی‏له‏ ‏خانواده‏ ‏ی‏ا‏ دولت برا‏ی‏ ا‏ی‏جاد‏ فضا‏ی‏ل‏ اخلاق‏ی‏ و مدن‏ی‏ در افراد صورت م‏ی‏ پذ‏ی‏رد‏ دانسته است. در م‏ی‏ان‏ اند‏ی‏شمندان‏ اسلام‏ی‏ که در قد‏ی‏م‏ م‏ی‏ ز‏ی‏سته‏ اند، برا‏ی‏ ترب‏ی‏ت‏ ن